Toekomstmakerij

Met het in-company traject Toekomstmakerij leren teams de kracht van verschil kennen en ervaren. Het is een speelse, waarderende en prikkelende zoektocht die de kansen van een superdiverse werkvloer duidelijk maakt. Het maakt de organisatie klaar voor de integratie van mensen uit diverse doelgroepen.

Het traject bestaat uit verschillende sessies die apart of samen geboekt kunnen worden.

Toekomstmakerij volgt de methodiek en de filosofie van het waarderend onderzoek (Appreciative Inquiry) en de positieve psychologie in combinatie met spel en een beeldende verhaallijn.

IDEAAL VOOR

• Organisaties die de integratie van medewerkers met verschillende (culturele) achtergronden willen bevorderen
• Organisaties die willen streven naar een divers(er) team
• Organisaties die de medewerkers willen bewust maken van hun talenten en krachten
  
  

DOELSTELLINGEN

• De organisatie klaarstomen voor de komst van meer diversiteit
• Readiness (bereidheid) van deelnemers verhogen voor collega’s met een andere achtergrond dan die van henzelf
• Deelnemers de kracht van verschil én het gelijk zijn laten ervaren: er ontstaat niet alleen een kracht doordat mensen ‘complementair’ (verschillend) zijn, maar gelijkenissen of gemeenschappelijke zaken zoals bijvoorbeeld de waarden van een organisatie geven ook kracht.
• Deelnemers hun eigen waarden en talenten laten ontdekken 
  
  

INLEIDING: DE NIEUWE COLLEGA

Wie zou jouw ideale nieuwe collega zijn? Je denkt misschien dat je hier heel objectief over kan oordelen, maar de waarheid is dat mensen meestal op zoek gaan naar een kopie van zichzelf. Verschillende types van bias spelen onbewust een rol. De ideale nieuwe collega is voor iedereen anders, maar bestaat eigenlijk niet. Verschil doet de organisatie er net op vooruit gaan.

Tijdens de bespreking van deze simulatie gaan we dieper in op belangrijke factoren in de samenstelling van het team, en wordt de ‘readiness’ (bereidheid) van de medewerkers om diverse nieuwkomers te verwelkomen verhoogd.

Deze sessie kan op zich staan of dienen als inleiding tot het verdere traject. Afhankelijk van de beschikbare tijd en de doelgroep kunnen we de sessie in 2 of 3 uur aanbieden. In de langere versie maken we de bespreking actiever door het gebruik van ‘aanstookactiviteiten’: korte, actieve tools die mensen een aspect van superdiversiteit laten ervaren.

VOLGENDE SESSIES: KEUZE UIT 9 THEMA’S

Negen thema’s, bepaald op basis van de positieve psychologie, belichten elk een aspect van superdiversiteit. Afhankelijk van de doelstelling die je wil bereiken kan je kiezen voor één of meerdere thema’s. Deze keuze kan op voorhand gemaakt worden of we kunnen de deelnemers laten kiezen (op het moment zelf of tijdens de inleidende sessie De Nieuwe Collega) .

Bij elk thema horen verschillende aanstookactiviteiten: ervaringsgerichte korte spelen. In 10 à 15 minuten weten de spelers waar het thema voor staat, op een manier zodat ze het weken later nog kunnen navertellen.

Een voorbeeld: er moeten 2 potloden doorgegeven worden. De spelbegeleider doet dit op een specifieke manier, maar vertelt dit niet. Het duurt natuurlijk even voor de spelers ontdekken dat deze manier van doorgeven belangrijk is en hoe ze het dan wel moeten aanpakken. Deze ervaring leert dat het belangrijk is om nieuwkomers op afspraken te wijzen, en mild te zijn als zij ze nog niet kennen. Daarnaast kan de spelbegeleider door de dynamiek die er was tijdens het spel ook ingaan op verschillende manier van groeien en elkaar ondersteunen.

Na het korte spel bespreken we het thema verder, nog steeds op een actieve manier. We gebruiken hiervoor de visualisatie van een raket met verschillende bedrijfsruimtes. De deelnemers kunnen hierop aanduiden waar ze gemerkt hebben dat de positieve verhalen uit dit thema naar voren kwamen. Die positieve verhalen zijn krachten waar verder op gewerkt kan worden naar de toekomst toe.

De verschillende fases in het waarderende onderzoek (AI) helpen de medewerkers zo om te focussen op wat goed werkt en waardevol is in de organisatie, en hoe er verder ingezet kan worden op de kracht van verschil.

In één sessie van 3 uur kan je volledig één op voorhand bepaald thema uitwerken. Het is ook mogelijk om een grotere groep in kleine groepjes onder te verdelen en zo simultaan rond verschillende thema’s te werken. Of je kan een eerste sessie plannen om samen met de groep te bepalen waar het over moet gaan. Kortom, het traject is helemaal op maat samen te stellen in functie van jullie budget, beschikbaarheid, doelstellingen, pijnpunten …

De negen thema’s zijn:

1/ Unieke troeven

• Aanwervingsbeleid
• Teamontwikkeling
• Talentontwikkeling

2/ Open onthaalbeleid

• Onthaal en socialisatie van nieuwe medewerkers
• Aanwervingsbeleid
• Arbeidsmarktcommunicatie

3/ Verandervermogen en vernieuwkracht

• Organisatieontwikkeling en verandermanagement
• Innovatieprocessen
• Jobcrafting

4/ Sterke waarden en positief mensbeeld

• Missie, visie en strategisch beleid
• Organisatiewaarden en ethiek
• Maatschappelijk verantwoord ondernemen

5/ Positief en waarderend leiderschap

• Visie op leiderschap
• Ontwikkeling en ondersteuning van leidinggevenden

6/ Groeikracht

• Vorming, training en ontwikkeling
• Doorstroomkansen
• Intern aanwervingsbeleid

7/ Collega’s, verschillend en toch gelijk

• Samenstelling van teams
• Ontwikkeling van teams
• Conflicthantering

8/ Positieve relatie met partners, leveranciers en klanten

• Contracting van partners en leveranciers
• Klantencommunicatie
• Klantenbeleid
• Corporate communication en corporate branding

9/ Warm hart voor de samenleving

• Maatschappelijk verantwoord ondernemen
• Missie, visie en strategisch beleid
• Corporate communication
  
  

WETENSCHAPPELIJKE BASIS

Toekomstmakerij is een deel van ToekomstMaker, een tool die werkt vanuit Appreciative Inquiry in combinatie met spelmethodieken en toepassingen uit de positieve psychologie.

1. Appreciative Inquiry (AI) (Cooperrider en Whitney, 2005) staat voor ‘waarderend onderzoeken’. Het is een veranderfilosofie die vertrekt vanuit het idee dat een systeem zich positief ontwikkelt wanneer mensen gezamenlijk gaan onderzoeken wat er werkt binnen het systeem en wat ze graag willen bereiken in de toekomst.
2. Vuurwerkt is in essentie is  een toepassing van de methodiek van het Waarderend Onderzoek in de context van individuele coaching. Ook waarderend coachen volgt een methodisch stappenplan gefocust rond een centraal, positief geformuleerd kernthema. In Vuurwerkt is dit ‘Talent en bezieling’ en de positieve, generatieve vraag die erbij hoort is hoe iemand toekomst kan maken met inzet van al zijn sterktes, talenten en bezieling. 
3. Spel als methode draagt bij tot leren, want het is een vorm van verkennen en imiteren. Spel laat toe uitdagingen aan te gaan zonder de potentiële gevaren die reële situaties met zich mee kunnen brengen. Wanneer een persoon naar oplossingen zoekt, ontwikkelt hij zijn verbeeldingskracht en creativiteit. Spel is een perfecte manifestatie van veilige nieuwsgierigheid (Corbeil).  
4. De positieve psychologie richt zijn energie op het begrip welbevinden. Het zoekt praktische toepassingen die mensen helpen bij hun emotioneel, psychologisch en sociaal welbevinden. Zowel op micro-, meso als macroniveau zijn er methodieken en interventies ontwikkeld met positieve effecten voor mensen, organisaties en de samenleving. Steeds met een grondige wetenschappelijke basis en vaak op een wonderbaarlijke wijze zeer toegankelijk voor iedereen.
5. Superdiversiteit is het begrip dat staat voor een toegenomen diversiteit binnen diversiteit: in landen van herkomst, in talen, in religieuze achtergronden, in migratiemotieven, in verblijfsstatuten, in scholingsgraad, in socio-economisch profiel, in leeftijd … waardoor er versnippering in achtergronden optreedt. Daarnaast stijgt etnische diversiteit overal, en het sterkst in de steden. Grote steden worden majority-minority steden waar de meerderheid van de bewoners bestaat uit vele minderheden samen, met een migratie achtergrond. Dat komt zowel door nieuwe migratie als door het demografische profiel van de huidige stadsbewoners. Door globalisering en nieuwe media kunnen verschillende leefwerelden ook gecombineerd worden. Tot slot omvat superdiversiteit ook de normalisering van diversiteit: diversiteit is niet langer de uitzondering; superdiversiteit is de realiteit. 
6. De besprekingen van de ervaringsgerichte oefeningen zijn gebaseerd op de 4 leerfasen van Kolb en de methode ‘Active Review’ van R. Greenaway.

Toekomstmakerij is een onderdeel van Toekomstmaker, een internationaal project gefinancierd door ESF. 

Toekomstmaker is ontstaan in samenwerking met Thomas More, Stebo en Agentschap Integratie en Inburgering. Internationale partners zijn: de stad Turku, Föreningen Nord, S2W en Sveriges Kommuner och Landsting.

TIPS

// ‘Toekomstmakerij’ is één van de 3 methodieken die samenhangen onder de verzamelnaam ‘ToekomstMaker’. Alle drie richten ze zich op het maken en versterken van de toekomst. Lees er meer over in het e-book.

// Heb je nog vragen over deze vorming? Neem dan contact met ons op via begeleiding@aanstokerij.be.